Nawet 100 tys. metrów sześciennych drewna z lasu będzie można zastąpić surowcem wtórnym po uruchomieniu w zakładzie Swiss Krono w Żarach nowoczesnego węzła recyklingu drewna. Będzie tam trafiać już wstępnie oczyszczony, pozbawiony piasku czy gwoździ surowiec, z którego jedna z największych fabryk w Polsce, wyprodukuje nowe płyty budowlane, meblowe czy podłogowe.
W II połowie 2023 r. w zakładzie w Swiss Krono w Żarach planowane jest uruchomienie węzła recyklingu drewna.
- To milowy krok w kierunku ochrony środowiska i gospodarki o obiegu zamkniętym – mówi Jędrzej Kasprzak, prokurent Swiss Krono. – Docelowo nawet 50% surowca w produkcji naszych płyt budowlanych i meblowych będzie pochodzić z odzysku surowców wtórnych, podobnie jak dzieje się to od kilku lat na całym świecie.
Z wyspecjalizowanych firm recyklingowych (które segregują zużyte meble, podłogi, okna czy drewno rozbiórkowe, wstępnie oczyszczają je z gwoździ oraz piasku) do Żar przyjeżdżać będzie pełnowartościowy surowiec wtórny. W zakładzie Swiss Krono, na nowej, zautomatyzowanej linii będzie dokładnie oczyszczany. Usuwane będą wszelkie „obce materiały”, tj. metale, tworzywa sztuczne, kamienie. Następnie przekształcany w zrębkę technologiczną powędruje do produkcji płyt, a odzyskany przy tej okazji surowiec w postaci metali czy tworzyw sztucznych wróci do Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) w celu dalszego przetworzenia i wykorzystania.
- Dzięki inwestycji powstaną nowe miejsca pracy, zyska na niej również środowisko naturalne, obniżymy koszt wytworzenia płyty, zyskają też na tym firmy, które będą dla nas segregować odpady drzewne – zapewnia Jędrzej Kasprzak.
W Polsce funkcjonuje już kilka linii do recyklingu drewna, ale ta powstająca w Żarach oparta jest na najnowocześniejszych rozwiązaniach wypracowanych w ostatnich latach w Europie. Została ona zaprojektowana specjalnie na potrzeby Swiss Krono. Jej wydajność to aż 30 ton surowca na godz.
– Instalacja będzie całkowicie czysta, zamknięta i bezemisyjna, a przez to jej działania nie odczują w żaden sposób okoliczni mieszkańcy – dodaje Jędrzej Kasprzak. – Zrębkowane drewno poużytkowe będzie przechowywane w zamkniętym silosie na terenach należących do fabryki.
Zrębkami z linii recyklingu będzie można zastąpić nawet 100 000 m3 drewna z lasu. Fot. Andrzej Buczyński
Inwestycja wyprzedzająca
Inwestycja w linię recyklingu wyprzedza trend odzysku drewna poużytkowego, który jeszcze nie dotarł do Polski. Wprawdzie w punktach PSZOK Polacy mogą bezpłatnie oddać odpady wielkogabarytowe, tj. meble czy stolarkę drewnianą, ale wciąż są to działania na niewielką skalę.
- Stawiając naszą linię dajemy wyraźny sygnał branży recyklingowej w Polsce, że już za chwilę będziemy gotowi przyjąć od niej duże ilości drewna poużytkowego, zalegającego obecnie na hałdach – mówi Jędrzej Kasprzak. – Bez obaw mogą zwiększyć selektywną zbiórkę tego typu odpadów z gospodarstw domowych i je przygotować do recyklingu, bo my przyjmiemy je i wytworzymy z nich nowe płyty. Obecnie niestety taki surowiec wtórny, po uzyskaniu specjalnych pozwoleń, trzeba importować, bo jest go w Polsce za mało. Liczymy, że to się zmieni.
Zrębka z recyklingu zastąpi drewno z lasu
Procesy logistyczne związane z dostarczaniem surowca wtórnego do zakładu Swiss Krono nie będą generowały większego ruchu transportowego. Ten utrzyma się na podobnym jak dotychczas poziomie, ponieważ drewno poużytkowe zastąpi częściowo surowiec z lasu – może być to nawet 100 tys. m3 drewna okrągłego rocznie.
- Odzysk i wielokrotne wykorzystywanie drewna poużytkowego są konieczne, jeżeli chcemy chronić lasy i ograniczyć nadmierną eksploatację zasobów naturalnych – przekonuje Tomasz Rola, pełnomocnik Zarządu ds. Systemu Zarządzania Środowiskiem i BHP w firmie Swiss Krono. – Przerabiając zużyte drewno eliminujemy wiele problemów: zmniejszamy ilość składowanych odpadów i koszty ponoszone na ich utylizację. Mamy zapewnione dodatkowe źródło surowca, którego niedobory coraz wyraźniej odczuwa nie tylko branża płytowa.
Zagospodarowywanie drewna poużytkowego pozwala zwiększać produkcję przy jednoczesnym zmniejszaniu konsumpcji świeżo pozyskanego drewna, dlatego staje się powszechną praktyką na świecie. Fot. Swiss Krono
Obieg zamknięty
Recykling drewna to racjonalne działanie wspierające gospodarkę o obiegu zamkniętym, ale dla producentów może być również zyskowne. Podaż drewna z lasów jest niewspółmierna do potrzeb rynku, a jego ceny stale rosną. Ograniczona jest również dostępność produktów ubocznych z tartaków, które wykorzystuje się do produkcji płyt. Przemysł musi konkurować o trociny i zrzyny z energetyką, która skupuje ich ogromne ilości, by wytwarzać energię z biomasy dotowaną jako OZE. Odzysk i ponowny przerób drewna jest więc uzasadniony nie tylko z ekologicznego, ale jest konieczny z ekonomicznego punktu widzenia.
*********
Firma Swiss Krono jest wiodącym producentem płyt drewnopochodnych w Polsce z roczną produkcją na poziomie ponad 1,5 mln m3. W zakładzie w Żarach wytwarzane są płyty OSB, płyty wiórowe surowe i laminowane, płyty MDF, panele podłogowe i blaty kuchenne.
Branża płyt drewnopochodnych w Polsce jest strategicznym dostawcą produktów dla polskiego meblarstwa i budownictwa. Wytwarza około 12 mln m3 różnego typu płyt, co stanowi prawie 18% całej europejskiej produkcji. Do wytworzenia płyt w polskich zakładach potrzeba około 9 mln m3 drewna okrągłego oraz około 5 mln m3 zrębek.
Gospodarka obiegu zamkniętego. Wyprodukowane przez Swiss Krono płyty drewnopochodne znajdują się w niemal każdym gospodarstwie domowym w postaci mebli, drzwi, podłóg czy konstrukcji ścian. Po okresie ich użytkowania można przekazać je do recyklingu surowców wtórnych. Wówczas, po oczyszczeniu z tapicerki czy okuć drzwiowych wrócą do fabryki w Żarach i na nowej linii do zostaną przekształcone w zrębkę do ponownego wykorzystania w produkcji płyt. Technologia pozwala aż w 50% zastąpić w płycie drewno z lasu właśnie takimi zrębkami.
Rys. Swiss Krono