Architektura wobec kryzysu – śniadanie prasowe Święta Architektury 2022

Święto Architektury to wyjątkowa okazja do przyjrzenia się wyzwaniom, przed którymi stoją obecnie projektanci. Problemy gospodarcze, zmiany klimatyczne i konflikty zbrojne to tylko kilka z czynników znacząco wpływających na pracę architektów. O całym przedsięwzięciu opowiedzieli organizatorzy podczas spotkania prasowego dotyczącego finisażu wystawy Plany na przyszłość | LAB.

Sztuka gospodarowania przestrzenią ma zaspakajać nie tylko estetyczne potrzeby, ale również odpowiadać na aktualne wydarzenia, które wpływają na naszą codzienność. Zmiany klimatu, pandemia, kryzysy gospodarcze – to zaledwie kilka z impulsów oddziałujących na decyzje architektów. Świadomość tych zależności muszą mieć obydwie strony, czyli twórcy projektów oraz ich późniejsi użytkownicy. 

Spotkanie prasowe, które odbyło się 2 sierpnia 2022 roku w ZODIAKu Warszawskim Pawilonie Architektury, rozpoczęła Marta Sękulska-Wrońska, Prezes Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Architektów Polskich, dziękując członkom SARP za zaangażowanie i wkład w przygotowanie wystawy Plany na przyszłość | LAB. Architektka opowiedziała o roli SARP w organizacji wydarzenia i idei otwarcia się instytucji na warszawiaków.

Magda Maciąg, kuratorka i projektantka wystawy, a także członek zarządu OW SARP, podczas spotkania prasowego, wprowadziła merytorycznie do Święta Architektury. Razem z nią Jan Chwedczuk, Wiceprezes OW SARP ds. edukacji, podsumował wystawę, która przedstawia wizję przyszłości Warszawy. Wydarzenie organizowane przez OW SARP ma ogromne znaczenie w kontekście integrowania warszawiaków i twórców zabudowy miasta, co podkreślała Agnieszka Kalinowska-Sołtys zajmująca stanowisko prezesa SARP. O szczegółach harmonogramu  finisażu Planów na przyszłość| LAB, w ramach którego siedziba SARP Warszawa i ZODIAK staną się przestrzenią wymiany myśli, prelekcji, warsztatów i letniego kina, opowiedziała Marta Wójcicka – producentka wystawy.

Partnerami Święta Architektury są Ambasada Danii, Better Shelter, Echo Investment, FCRBE – Facilitating the circulation of reclaimed building elements in Northwestern Europe, Ikea, Instytut Dizajnu w Kielcach, Mazowiecka Okręgowa Izba Architektów, NIAiU, PLBGC, Profundo, SARP, SAW, UNGC, Egoe, Urząd Miasta st. Warszawa, ZODIAK Warszawski Pawilon Architektury. Wydarzenie jest objęte patronatem medialnym Architektura&Biznes, Architecture Snob, Architektura Murator, Bryła.pl, Magazyn Dobre Wnętrze, Label Design Magazine, White MAD, Magazif, Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki, NN6T, nowawarszawa.pl, Rzut oraz Sztuka Architektury.

Spotkanie prasowe zorganizowała agencja OKK! PR, która odpowiada za komunikację Święta Architektury i wystawy Plany na przyszłość | LAB.

Święto Architektury potrwa od 4 do 7 sierpnia 2022 roku. 

Wydarzenie w serwisie Facebook: https://fb.me/e/1EI9tBcCO

Harmonogram Święta Architektury

4. 08.2022 (czwartek)

godz. 14:00 – Prezentacja Justyny Kowalik i Anny Federowicz ,,Działalność Architecture Sans Frontieres w Polsce i na świecie. Odpowiedź architektów na katastrofy naturalne i kryzys migracyjny. Prezentacja wybranych projektów’’. 

Prezentacja przybliżająca działalność międzynarodowej organizacji Architecture Sans Frontieres International i Architecture Sans Frontiers Polska, koncentrująca się na wybranych projektach z zakresu architektury kryzysu migracyjnego oraz klęsk żywiołowych.

godz. 16:00 – Debata ,,Budownictwo modułowe. Prefabrykacja: czy to przyszłość polskiego budownictwa?’’. 

Nowoczesna prefabrykacja to jeden z najważniejszych trendów budowlanych przyszłości, który ma wiele zastosowań w budownictwie wielkokubaturowym. W naszym kraju prefabrykacja jest wciąż kojarzona z epoką wielkiej płyty z czasów PRL. Tymczasem rozwój technologii obróbki cyfrowej oraz nowych komponentów drewnianych i betonowych pozwala na nowoczesne, precyzyjne, szybkie, bardziej ekologiczne, mobilne i relatywnie tańsze budownictwo. Dlaczego w Polsce budownictwo modułowe nie cieszy się jeszcze dużą popularnością? Czy istnieją przeszkody formalne do tego, by budować wielorodzinne domy modułowe? Czy budownictwo modułowe może zmienić polski rynek budowlany? Na te pytania odpowiedzą uczestnicy debaty.

Uczestnicy: Katarzyna Błaszkowska, Mariusz Lewandowski, Jarosław Szulc, Joanna Świątek

Moderacja: Krzysztof Nowak

godz. 18:00 – Debata ,,Przystosowanie polskich miast do zmian klimatycznych’’.

Jak Polskie miasta przygotowują się do prognozowanych zmian klimatu? Jak wyglądają polityki miejskie, działania, które mają zmniejszyć skalę problemów i klęsk? Przed największymi wyzwaniami stają dziś obszary miejskie, gdzie dochodzi między innymi do tworzenia wysp ciepła, zbyt mało w nich wegetacji i widoczne są problemy z retencją wody deszczowej. Co możemy zrobić, by zadbać o przyszłość środowiska miejskiego, w którym żyjemy? Na te pytania odpowiedzą uczestnicy debaty.

Uczestnicy: Mateusz Adamczyk, Agnieszka Kalinowska – Sołtys, Monika Konrad, Bartosz Marcol, Zofia Piwowarek, Mateusz Płoszaj – Mazurek

godz. 21:00 – Kino letnie NIAiU oraz Święta Architektury ,,Rowery kontra samochody’’, reż. Fredrik Gertten, 2015, dokument, prod. Szwecja, 1 godz. 37 min., napisy w języku polskim i ukraińskim.

5.08.2022 (piątek)

godz. 13:30 – 18:00 – Warsztaty rodzinne ,,Wypoczywniki – tekturowe meble do samodzielnego składania’’.

Wypoczywnik to prosta forma wykonana z tektury falistej służąca do wypoczynku i relaksu. Może mieć formę siedziska, stolika, zestawu kilku mebli. Wypoczywnik nadaje się do zastosowania zarówno w domu jak i na zewnątrz. Jego cechą charakterystyczną jest to, że wykonany jest z tektury falistej a po zakończeniu jego użytkowania można go w bardzo łatwy sposób poddać procesowi recyklingu. Przygotowana w taki sposób forma zachęci do rodzinnej współpracy, w czasie której osoby dorosłe będą mogły popracować nad formą, wycinając odpowiednie elementy, osoby młodsze będą mogły pomóc przy składaniu Wypoczywników, a najmłodsze dzieci będą mogły je udekorować według własnego uznania.

Prowadzący: Sara Korżyńska, Julia Kudła, Julia Kutera, Daria Pawłosik, Emilia Rogowiec

godz. 14:00 – Prezentacja i rozmowa ,,Najlepsze  zielone realizacje Warszawy 2019 – 2022’’.

Za nami czwarta edycja nagrody specjalnej za rozwiązania proklimatyczne w ramach dorocznej Nagrody Architektonicznej Prezydenta m.st. Warszawy. W tym roku zwyciężyła modernizacja Plaży Romantycznej w Wawrze. Jakie obiekty otrzymywały nagrodę? Czy konkurencja była silna? Jak autorzy najlepszych realizacji architektonicznych Warszawy radzą sobie z odpowiedzią na kryzys klimatyczny? W jaki sposób oceniamy nominowane budynki i przestrzenie? Te pytania będą poruszane podczas spotkania. 

Uczestnicy: Piotr Jurkiewicz, Anna Tofiluk, Piotr Bujnowski, członkowie i członkinie Koła Architektury Zrównoważonej Oddziału Warszawskiego SARP i laureaci i laureatki Nagrody Architektonicznej Prezydenta Miasta st. Warszawy.

godz. 16:00 – Wykład Jerzego Łątki ,,Państwo z tektury. Czy można budować tanio i ekologicznie?’’.

Papier jest materiałem o naturalnym pochodzeniu. Jego główny budulec – celuloza, jest najbardziej rozpowszechnionym na kuli ziemskiej naturalnym polimerem, a jej zasoby określane są jako niewyczerpywalne. Papier i tektura mogą zostać wielokrotnie przetworzone. 

Zastosowanie wyrobów papierniczych w architekturze sięga VIII wieku n.e. i związane jest z tradycyjną architekturą chińską i japońską. W drugiej połowie XIX wieku pojawiły się pierwsze próby zastosowania materiałów papierniczych do budowy domów w krajach Zachodu. Obecnie, m.in. dzięki realizacjom japońskiego architekta Shigeru Bana, wyroby papiernicze takie jak tuleje papierowe, płyty o strukturze plastra miodu, tektura falista czy tektura lita, produkty papierowe stają się coraz popularniejszym materiałem zarówno w architekturze wnętrz, designie czy architekturze. Papier z powodzeniem jest stosowany jako główny materiał budowlany w obiektach tymczasowych (pawilony, rzeźby przestrzenne, instalacje), budynkach permanentnych (domy, szkoły, galerie) jak i architekturze pomocowej.

godz. 18:00 – Debata ,,Recykling w architekturze. Projektowanie cyrkularne. Jak projektować, budować, mieszkać, by nie szkodzić?’’.

Według Międzynarodowej Agencji Energii IEA nawet 39% globalnej emisji węgla do powietrza przypisywanych jest sektorowi budownictwa, który uznawany jest za drugiego największego niszczyciela środowiska naturalnego. Budynki zarówno na etapie ich powstawania, jak i eksploatacji istotnie wpływają na stan klimatu – niestety najczęściej negatywnie. Tymczasem coraz większym zainteresowaniem cieszy się projektowanie i budowanie w duchu architektury cyrkularnej, w wyniku której powstają budynki odpowiadające zasadom gospodarki obiegu zamkniętego. Przyjęcie tych założeń wpływa na prawie całkowite wykluczenie ilości odpadów, ułatwia korzystanie z odnawialnych źródeł energii i naturalnych materiałów oraz wspomaga tworzenie zamkniętych obiegów substancji, kapitału społecznego i środowiskowego. Dzięki niej dochodzi do minimalizacji działań produkcyjnych poprzez efektywne wykorzystanie lokalnie dostępnych zasobów, w tym ze źródeł odnawialnych i z surowców biodegradowalnych lub recyklingowanych. Dlaczego więc architektura cyrkularna i w ogóle recykling w architekturze są wciąż uznawane za swoistą fanaberię i ocierająca się o utopię rzadkość? Jak możemy projektować, budować, mieszkać, by nie szkodzić?

Uczestnicy:  Małgorzata Romanowicz, Katarzyna Sadowy, Dorota Sibińska, Anna Zawadzka – Sobieraj

Moderacja: Igor Łysiuk

Partner debaty:  Echo Investment 

6.08.2022 (sobota)

godz. 16:00 – Debata ,,Coś, które nadchodzi. Architektura XXI wieku. 10 lat później’’.

Publikacja wydana przez Fundację Bęc Zmiana w 2012 roku traktuje o przyszłości architektury w szeroko pojętym kontekście społecznym. Jaką przyszłość przewidywali autorzy publikacji w 2012 roku? Na ile ich przypuszczenia mają odbicie w otaczającej nas rzeczywistości? Czego możemy oczekiwać w najbliższej dekadzie? Na te pytania odpowiedzą goście Bogny Świątkowskiej.

Uczestnicy: Marlena Happach, Małgorzata Kuciewicz, Joanna Kusiak, Tomasz Szlendak 

Moderacja: Bogna Świątkowska

godz. 18:00  Debata ,,Nowa Ukraina’’.

Kwestia odbudowy Ukrainy jest tematem bardzo wrażliwym. Z jednej strony chęć pomocy i zaangażowanie państw zachodnich jest wyrazem solidarności z narodem dotkniętym brutalną wojną, z drugiej strony może być odbierana jako próba narzucenia obcej narracji w tworzeniu powojennej Ukrainy. Jak mądrze wspierać naszych sąsiadów w budowaniu ich własnego kraju? Komisja Europejska tworzy międzynarodowy program pomocy do odbudowy zniszczeń wojennych. Odbudowa miałaby się odbywać wg. zasady „buduj lepiej, niż było”, co oznacza, że nowa infrastruktura ma być np. bardziej przyjazna dla środowiska, niż ta powstająca przed wybuchem wojny. Jaka powinna być nowa Ukraina? Jak myśleć o odbudowie miast? Na ile można mówić o odbudowie, a na ile o budowaniu zupełnie nowych dzielnic, miast i wsi? Jak tworzyć nowy kraj na potrzeby ludzi w XXI wieku? Na te pytania odpowiedzą goście Bogny Świątkowskiej.

Uczestnicy: Alex Baranowski, Łukasz Drozda, Ievgeniia Gubkina, Kuba Snopek

Moderacja: Bogna Świątkowska

Debata tłumaczona na jęz. ukraiński

7.08.2022 (niedziela)

godz. 12:00 – 15:00 – Warsztat dedykowany architektom ,,Jak zaprojektować lepszą przyszłość?’’. 

Przyszłość zależy od dobrostanu ludzi i planety. Budynki odpowiadają za 40% emisji CO2 na świecie, zużywają ogromne ilości energii i zasobów, takich jak woda, stal czy piasek. Jako architektki i architekci mamy wpływ na to, co projektujemy, na powstające domy, osiedla i miasta. Jednocześnie jak często myślimy o tym, jaki wpływ będą miały te realizacje na ludzi i na planetę? Przytłacza nas codzienność – terminy gonią, klient żąda oszczędności, czy faktycznie bardziej opłaca się zburzyć i zbudować coś nowego? Czy jeśli nie ja, to i tak ktoś inny zaprojektuje ten budynek? Czy da się projektować dla dobra jednocześnie użytkownika i planety, a nawet i inwestora?

Prowadzący: architekci i badacze ze studia Workplace. 

Liczba miejsc ograniczona, obowiązują zapisy https://app.evenea.pl/event/84576/

Miejsce warsztatu: ZODIAK Warszawski Pawilon Architektury

godz. 16:00 – Debata ,,Architekci  wobec kryzysów na świecie’’.

Globalne ocieplenie, konflikty, zwiększająca się populacja planety przy kurczących się zasobach będą coraz częściej prowadzić do masowych ruchów ludności pomiędzy państwami i kontynentami. Jak połączony jest kryzys klimatyczny oraz walka o dostęp do źródeł naturalnych z kryzysem migracyjnym i uchodźczym? Jak architekci mogą odpowiedzieć na wyzwania wynikające z wielkich ruchów ludności na świecie? Na te pytania odpowiedzą uczestnicy debaty.

Uczestnicy: Justyna Kowalik, David Karpathakis Thalén, Tiago Mota Saraiva, Zofia Piwowarek

Moderacja: Jakub Szczęsny

Debata w języku angielskim

godz. 18:00 – Wykład Roberta Koniecznego i Tomasza Malkowskiego ,,Prezentacja Archiprzewodnika po Polsce’’.

Po bardzo dobrze przyjętym przez czytelników ,,Archiprzewodniku po Europie’’, ten sam duet autorów – praktyk i uznany architekt Robert Konieczny oraz dziennikarz i krytyk architektury Tomasz Malkowski – tym razem zabiera nas w podróż po polskiej architekturze współczesnej, dyskutując o  najciekawszych budynkach, które powstały w naszym kraju w ostatnich dekadach. W książce znalazło się 112 obiektów – od niedużych pawilonów i domów po wielkie publiczne gmachy i wieżowce.

,,99 procent’’ – wystawa Brukselskiego biura Rotor

99%” to wystawa, która zabiera nas w podróż do północno-zachodniej Europy, aby przedstawić proces odzyskiwania i przetwarzania odpadów budowlanych. Jest to jedno z rozwiązań, które może zahamować skutki kryzysu klimatycznego.  Większość życia spędzamy w budynkach. Mało kto jednak zastanawia się, co dzieje się z nimi po ukończeniu ich przydatności. Ekspozycja przedstawia ten proces i pokazuje alternatywy dla interakcji architektura a użytkownik. Wystawa  skupia się na materiałach budowlanych oraz prezentuje firmy działające w branży ich odzyskiwania. Jakie są z tego korzyści ekologicznie, ekonomicznie i społeczne? Kto jest ich głównym beneficjentem? Zacznijmy traktować gruzowiska jak składy budowlane przyszłości.

Organizatorzy wystawy: NIAiU, Instytut Dizajnu w Kielcach, OW SARP

,,Architekci wobec kryzysu’’ – wystawa

Kiedy świat pogrąża się w kryzysie wszyscy, w tym architekci, stają przed koniecznością ustosunkowania się wobec nowych problemów i wyzwań. Kryzys ma kilka połączonych wymiarów wpływających na pracę architektów i inżynierów. Pandemie, radykalne zmiany klimatu, konflikty zbrojne i bezprecedensowe migracje ludności oraz towarzyszący im brak stabilności politycznej i ekonomicznej dotyczą przecież zarówno środowiska naturalnego, jak i świata zbudowanego przez człowieka. Jak możemy my – obywatele i projektanci, dziś i w najbliższej przyszłości próbować sprostać globalnym wyzwaniom? Wystawa Architekci wobec kryzysów, otwierająca Święto Architektury, prezentuje działania architektów wobec różnego rodzaju kryzysów, których już doświadczyliśmy i możemy doświadczyć.

PAWILON BETTER SHELTER

Better Shelter to humanitarna organizacja non-profit, z siedzibą w Szwecji. Mała inicjatywa społeczna, która została zainicjowana w 2010 roku, rozrosła się do wielkich rozmiarów m.in. dzięki wsparciu Fundacji IKEA, Agencji ONZ ds. Uchodźców, UNHCR, Aga Khan Agency for Habitat, czy Uniwersytetowi w Bagdadzie. Od początku istnienia organizacji misją Better Shelter jest zapewnienie schronienia osobom przesiedlonym, by w bezpieczny, pełen godności i nadziei sposób, wspierać ich w drodze do stabilnego życia, we własnym domu. Magazyn TIME uznał projekt Better Shelter za jedną z najlepszych innowacji 2016 roku. Wielofunkcyjna jednostka wykorzystywana w różnych regionach świata dotkniętych wojną lub klęskami żywiołowymi weszła też do stałej kolekcji nowojorskiego Museum of Modern Art.

Od 2013 roku Better Shelter dostarczyło ponad 70 000 pawilonów w prawie każdy region świata od Afryki, przez Amerykę Północną i Południową, Azję, Europę aż po Bliski Wschód. Better Shelter to nie jest tylko schronienie dla ludzi, którzy stracili dach nad głową w wyniku katastrof naturalnych czy konfliktów. Ta pomocnicza jednostka mieszkalna (RHU – Relief Housing Unit) zapewnia różnorodne wsparcie, jak w Ukrainie, gdzie RHU zostało umieszczone na zrujnowanym obszarze, na którym cywile postanowili odbudować swoje domy zniszczone przez naloty wroga. Better Shelter wspiera placówki medyczne w Bangladeszu, aby zwiększyć dostęp do najważniejszych usług zdrowotnych w najbardziej zaludnionym obozie dla uchodźców na świecie; umożliwia edukację w północno – zachodniej Syrii, gdzie dzieci, były wielokrotnie przesiedlane z powodu wojny i nie miały dostępu do szkoły.

Konstrukcja obiektu wykonana jest z galwanizowanej stali, a dach i ściany z polietylenowych paneli, zabezpieczonych przed działaniem promieni UV. Materiały wykorzystane do budowy nadają się do recyklingu, a poszczególne części zaprojektowano tak, by jednostkę można było zmontować i rozmontować w niedługim czasie oraz zmieniać jej wielkość w zależności od potrzeb. W umiarkowanych klimatach schronienie może pełnić swoją funkcję przez trzy lata. Części dostarczane są na miejsce w dwóch płaskich pudełkach (każde o wadze około 80 kg) wraz z instrukcją montażu. Do złożenia jednostki potrzeba kilku osób, które mogą wykonać prace wyłącznie za pomocą własnych rąk, bez dodatkowych narzędzi.

IKEA Foundation jest niezależną organizacją charytatywną, której początki sięgają 1982 r. Jej misją, podobnie jak misją IKEA, jest tworzenie lepszego codziennego życia dla wielu ludzi. Ubóstwo, konflikty zbrojne, konsekwencje zmiany klimatu i brak zasobów, takich jak czyste powietrze, energia i żyzna ziemia – to problemy, na które odpowiadają działania fundacji. Fundacja wspiera m.in. uchodźców i uchodźczynie oraz osoby przesiedlone, aby mogli/-ły stać się samowystarczalni ekonomicznie w nowych społecznościach. Pomaga najbiedniejszym rodzinom, dając w ten sposób szanse na lepszą przyszłość ich dzieciom. Swoje działania kieruje również do młodych przedsiębiorczych osób i całych społeczności.

Miejsce: Ogród siedziby SARP, ul. Foksal 2

Kiedy: 4-28 sierpnia