Projektowanie zgodne z wytycznymi ekologicznymi i zrównoważonego rozwoju to priorytet w działalności warszawskiego biura projektowego Tremend. Od lat podkreślają swoje zaangażowanie w tym temacie, nic więc dziwnego, że zaprojektowany przez pracownię Dworzec Metropolitalny w Lublinie, projektu Tremend, otrzymał wyróżnienie Green Building Awards 2022 w konkursie PLGBC
– Jury doceniło kompleksowe podejście do stworzenia projektu, który nie tylko (zgodnie z ideą budownictwa zrównoważonego), stara się zminimalizować wpływ na środowisko, ale w sposób przemyślany proponuje wykorzystanie zasobów odnawialnych – m.in. poprzez pozyskiwanie energii z gruntu, wykorzystanie wody deszczowej i szarej, instalację fotowoltaiczną pełniącą funkcję wiat stanowisk autobusowych, czy wentylację naturalną wybranych przestrzeni.
Z uwagi na ważną funkcję społeczną projektu, posiada on istotne walory edukacyjne, będąc żywym przykładem ekologicznego budynku, który może zobaczyć na własne oczy każda osoba odwiedzająca lub mieszkająca w Lublinie. Mnogość zaproponowanych rozwiązań oraz forma nawiązująca do natury sprawiają, że w przypadku implementacji tych założeń, budynek będzie mógł się ubiegać o miano jednej z ekologicznych wizytówek miasta. – mówi Daniel Hojniak, Starszy Inżynier ds. Budownictwa Zrównoważonego, Sweco Polska
Nowy dworzec autobusowy powstanie naprzeciwko i w bezpośrednim sąsiedztwie historycznego budynku dworca PKP Lublin Główny, włączając się tym samym w stworzenie najważniejszego węzła komunikacyjnego w mieście. Projekt integruje w jednym miejscu linie regionalne, dalekobieżne, podmiejskie, aglomeracyjne i mikrobusowe jak również zapewnia dostęp indywidualnych środków transportu. W otoczeniu obiektu zaplanowano specjalne strefy Kiss & Ride, których istotą jest postój samochodów ograniczony do krótkiego czasu pożegnania lub odebrania podróżnych. Pod obiektem powstanie obszerny parking podziemny dla samochodów osobowych. Dodatkowo, nieopodal dworca zostanie zlokalizowany parking dla busów, których czas oczekiwania na odjazd przekracza 15 min – dzięki czemu nie zakłócających funkcjonowania głównego węzła. Dotychczasowy rejon Placu Dworcowego doznaje pewnego ograniczenia jak również uporządkowania ruchu kołowego dzięki czemu na kompleksowej rewitalizacji, z rozległymi powierzchniami pieszymi jako deptakiem, urządzonym dodatkowo meblami miejskimi i zielenią, miejsce zyska całkiem odmienny wyraz. Inspirowany skojarzeniami z formami wziętymi z natury i swobodnie dysponujący roślinnością projekt zyskał również uznanie jury World Building of the Year, jednego z najbardziej prestiżowych konkursów w świecie architektury.
W zgodzie z naturą
Głównym założeniem pracowni była przyjazna i otwarta na potrzeby ludzi przestrzeń, gdzie atmosferę budują detale małej architektury, oświetlenie, akcenty roślinne i identyfikacja wizualna, a wszystko oparte jest o najnowsze rozwiązania ekologiczne, pozwalające zminimalizować zużycie energii.
- Od początku mieliśmy koncepcję wyglądu Dworca. Zaprojektowaliśmy budynek składający się z większej, zewnętrznej bryły, w której zamknięta jest druga mniejsza, niczym pudełko w pudełku, co prócz kwestii estetycznych i interesującego strefowania funkcji ma istotne znaczenie przy redukcji kosztów ogrzewania. Ogrzewana jest część wewnętrzna, która pośrednio oddaje ciepło otaczającej, mniej wymagającej, zamkniętej przestrzeni większej. Zastosowaliśmy również system rekuperacji i pompy gruntowe, by zoptymalizować ten proces. Kompleksowa przebudowa zdegradowanego byłego obszaru przemysłowego, przysłużyła się wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii. Dążąc do samowystarczalności energetycznej jako przekrycie wiat przystankowych zaprojektowaliśmy przejrzyste panele fotowoltaiczne produkujące prąd potrzebny do funkcjonowania Dworca. Zaprojektowaliśmy podziemne parkingi z zielonymi otwarciami w formie atrium, wspierającymi cyrkulację powietrza– wyjaśnia prezes zarządu Tremend, architekt Magdalena Federowicz-Boule.
W nietypowej bryle dworca uwagę przykuwają potężne słupy podtrzymujące dach, przywodzące na myśl winorośl lub pnącza, nawiązując tym samym do herbu Lublina. Ich ażurowa konstrukcja jest bardzo solidna, a jej nawiązanie do świata roślinnego daje wrażenie lekkości i subtelności masywnej w rzeczywistości konstrukcji.
Powstająca inwestycja to nie tylko autorski i stylowy design. Podstawową funkcją budynku wraz z otaczającą go infrastrukturą będzie optymalizowanie ruchu autokarów, samochodów oraz pieszych i rowerzystów oraz zapewnienie komfortu wszystkim podróżnym.
Teren pomiędzy dworcem kolejowym a autobusowym będzie w dużej mierze zarezerwowany dla pieszych, nie tylko przechodniów, lecz także mieszkańców korzystających z walorów zieleńców, i ergonomicznych mebli miejskich.
Architekci Tremend dużą wagę przykładają do ekologicznych odniesień wynikających tak z natury, jak również z nowoczesnego pojmowania ekologii.
W projekcie dworca zawarto wiele sposobów na wprowadzenie zieleni w ten dotychczas nieuporządkowany i tracący na znaczeniu rejon Lublina.
Dworzec będzie posiadał zielony dach, pod którym będzie można spacerować oraz ścianę obsadzoną roślinnością. Jego najbliższa okolica zostanie zaaranżowana specjalnie wyselekcjonowanymi roślinami, które wytwarzając dużą ilość tlenu, pomogą w walce z miejskim smogiem. Również chodniki wykończone zostaną antysmogowym materiałem.
– Tworząc ten projekt chcieliśmy ożywić przeznaczoną do rewitalizacji dzielnicę, by stała się miejscem spotkań, gdzie ludzie będą mogli spędzać wspólnie czas w atrakcyjnym otoczeniu z terenami zielonymi. W projekcie ukazaliśmy też rozwiązania problemów związanych z ochroną środowiska i życiem w mieście, takimi jak smog, zużycie wody i energii, hałas. – wyjaśnia prezes zarządu Tremend, architekt Magdalena Federowicz-Boule.
Miejscem charakterystycznym ma być również rozległa betonowa grafika z monochromatycznym planem miasta Lublin, witająca podróżnych. Ma ona podwójne znaczenie – kompozycyjne i inspirujące widza oraz ekologiczne, jako okładzina kumulująca i oddająca ciepło.
Za podobnie inspirującą, a także praktyczną część elewacji dworca ma być zewnętrzna wielkowymiarowa ‘zielona ściana’, o charakterze ogrodu pionowego.
Fot. Przemysław Lewicki Tremend