Od 1 sierpnia 2024 roku wszystkie sporządzane projekty budowlane muszą zawierać analizę akustyczną. Wprowadzenie zmian miało na celu zapewnienie większego komfortu akustycznego mieszkańcom budynków mieszkalnych jednorodzinnych, a w szczególności przeciwdziałanie negatywnym skutkom tzw. patodeweloperki. Wyjaśniamy, co to oznacza dla projektantów i użytkowników tego typu budynków i jakie rozwiązania stosować, by spełnić wymagania akustyczne wynikające z zaostrzonych przepisów.
Surowsze wymagania w zakresie izolacyjności akustycznej
Zgodnie z obowiązującymi przepisami inwestor przystępujący do prac budowlanych (także tych obejmujących przebudowę istniejącego już budynku) ma obowiązek przedstawić projekt techniczny, czyli dokument określający szczegółowe rozwiązania techniczno-konstrukcyjne, które zostaną zastosowane w obiekcie. Opracowanie powinno zawierać nie tylko dokumentację geologiczno-inżynierską czy obliczenia statyczno-wytrzymałościowe, ale też zestawienie planowanych rozwiązań budowlanych i techniczno-instalacyjnych. Od 1 sierpnia 2024 roku projekt techniczny dodatkowo musi uwzględniać analizę akustyczną, czyli wykaz rozwiązań technicznych i materiałowych, które pozwolą na spełnienie wymagań akustycznych zawartych w znowelizowanym Rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 27 października 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Rozwoju w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Nowy obowiązek dotyczy budynków mieszkalnych jednorodzinnych z dwoma lokalami, budynków mieszkalnych jednorodzinnych w zabudowie szeregowej lub bliźniaczej oraz budynków mieszkalnych wielorodzinnych. Sporządzona analiza akustyczna powinna uwzględniać informacje o przewidywanym poziomie hałasu zewnętrznego oddziałującego na budynek, poziomie izolacyjności akustycznej przegród w budynku, szczególnie w odniesieniu do przegród pomiędzy lokalami, wyrobach budowlanych zapewniających wymaganą izolacyjność akustyczną przegród oraz dopuszczalnym poziomie hałasu oraz dźwięku przenikających do pomieszczeń budynku wraz z opisem sposobu spełnienia określonych przepisami wymagań akustycznych. Zmiana przepisów ma na celu przede wszystkim poprawę standardów budownictwa oraz ograniczenie wpływu hałasu na dyskomfort mieszkańców, zwłaszcza w kontekście rosnących problemów z tzw. patodeweloperką, czyli sytuacjami, w których budynki są projektowane i realizowane z minimalnym uwzględnieniem potrzeb mieszkańców, w tym w zakresie komfortu akustycznego.
RA1 i R’A1, czyli jak określać izolacyjność akustyczną przegrody
Dla spełnienia nowych wymagań akustycznych kluczowe jest stosowanie wyrobów, które wyróżniają się bardzo dobrymi właściwościami w tym zakresie. Wybierając konkretne rozwiązania trzeba więc zwrócić uwagę na istotny parametr, jakim jest izolacyjność akustyczna. Ta wyrażona w decybelach wartość określa jak skutecznie przegroda budowlana chroni/izoluje pomieszczenie od hałasu dochodzącego z innych pomieszczeń lub z otoczenia. Izolacyjność akustyczną możemy podzielić na izolacyjność od dźwięków powietrznych (dotyczy ścian, stropów, drzwi, okien) oraz od dźwięków uderzeniowych (dotyczy tylko stropów).
„Poziom izolacyjności akustycznej deklarowany przez producentów zwykle uwzględnia wyniki pomiarów dokonywanych w warunkach laboratoryjnych, które mogą znacznie różnić się od wyników pomiarów dokonywanych w terenie. Dla pomiarów dokonywanych w laboratorium dla dźwięków powietrznych stosuje się więc wskaźnik RA1, natomiast wyniki badań przeprowadzanych w terenie określa wskaźnik R’A1, który uwzględnia m.in. rodzaj konstrukcji analizowanej przegrody, rodzaj konstrukcji przegród sąsiednich, sposoby połączenia przegród, mostki akustyczne – otwory i nieszczelności w przegrodzie, ewentualną niedokładność wykonania przegrody czy kształt i objętość pomieszczenia. R’A1 jest więc bardziej miarodajnym parametrem, który pokazuje rzeczywistą jakość akustyczną przegrody w kontekście całego budynku. Im wyższa jego wartość, tym lepsza izolacyjność akustyczna od dźwięków powietrznych”, wyjaśnia Katarzyna Kita, ekspert marki Rigips, producenta płyt gipsowo-kartonowych i systemów suchej zabudowy wnętrz zapewniających najwyższą jakość wykończenia powierzchni i wysoki komfort akustyczny.
Rozwiązania dla stropów i ścian – jak zapewnić komfort akustyczny przegród?
Wiedząc jakie parametry są kluczowe w kontekście oceny izolacyjności akustycznej wyrobów budowlanych dużo łatwiej jest wybrać rozwiązania, które poprawią akustykę stropów międzykondygnacyjnych i ścian. W przypadku tych pierwszych istotna jest izolacyjność akustyczna zarówno od dźwięków powietrznych (rozprzestrzeniających się drogą powietrzną), jak i uderzeniowych – przedostających się przez przegrody w wyniku drgań powstających na skutek użytkowania pomieszczeń (odgłos kroków, przesuwanie mebli, wibracje spowodowane stukaniem czy wierceniem). Skutecznym sposobem zwiększenia poziomu izolacyjności akustycznej stropów są systemy sufitów podwieszanych monolitycznych.
„Spośród wielu dostępnych na rynku rozwiązań poprawiających akustykę stropów na szczególną uwagę zasługują sufity podwieszane monolityczne wykonane z płyt gipsowo-kartonowych dźwiękoizolacyjnych Rigips PRO Aku. W ofercie Rigips dostępne są trzy typy takich płyt: Rigips PRO Aku typ A, Rigips PRO Aku Hydro typ H2 oraz Rigips PRO Aku Fire+ typ DF. Dzięki tym dedykowanym produktom o zwiększonej izolacyjności akustycznej opracowaliśmy szereg kolejnych, specjalistycznych rozwiązań pozwalających na poprawę akustyki w pomieszczeniach. Doskonałym przykładem jest choćby system dźwiękoizolacyjnego sufitu podwieszanego monolitycznego Rigips 4.05.24 AKU. W przypadku tego rozwiązania dzięki potrójnemu poszyciu płytami gipsowo-kartonowymi Rigips PRO Aku FIRE+ typ DF oraz zastosowaniu wełny mineralnej szklanej ISOVER Aku-Płyta/ Akuplat+ gr. 5cm izolacyjność akustyczna właściwa (RW) wynosi 43 dB”, tłumaczy ekspert marki Rigips.
Myśląc o izolacji akustycznej ścian warto z kolei postawić na rozwiązania systemowe uznanych producentów, np. systemy ściany działowej Rigips z doskonała izolacyjnością akustyczną lub systemy okładziny ściennej Rigips poprawiające izolacyjność akustyczną całej przegrody.
„Mając na uwadze ograniczenie negatywnego wpływu hałasu na zdrowie człowieka, opracowaliśmy szeroką gamę rozwiązań ściennych o wysokich parametrach izolacyjności akustycznej, które można zaproponować w wymaganej analizie akustycznej. Bardzo dobrym przykładem systemu ściany dźwiękoizolacyjnej jest system Rigips 3.40.06 AKU (ściana działowa na konstrukcji z profili RIGIPS CW 100 ULTRASTIL® Aku i UW 100 ULTRASTIL® z podwójnym poszyciem płytą gipsowo-kartonową dźwiękoizolacyjną RIGIPS PRO Aku, przy zastosowaniu 10 cm wełny mineralnej szklanej ISOVER Aku-Płyta/ Akuplat+) osiągający wysoką izolacyjność akustyczna RA1 równą 62 dB. W sytuacji, gdy istniejąca ściana nie spełni wymogów minimalnej izolacyjności akustycznej, jej parametry można łatwo poprawić, stosując okładzinę ścienną. W naszej ofercie znajdują się systemy okładzin ściennych dedykowane do poprawy izolacyjności akustycznej przegród. Przykładowo, jednostronne zastosowanie systemu okładziny ściennej Rigips 3.21.10 AKU, obejmującej dwuwarstwowe zastosowanie płyt gipsowo-kartonowych dźwiękoizolacyjnych RIGIPS PRO Aku mocowanych na profilach RIGIPS CD 60 ULTRASTIL® i uchwytach akustycznych ES, umożliwia przyrost izolacyjności akustycznej ∆RA1 nawet o 20 dB (w zależności od rodzaju materiału z jakiego została wykonana ściana). Rozwiązania systemowe Rigips znacznie ograniczają przenikanie dźwięków, ułatwią spełnianie wymagań minimalnej izolacyjności akustycznej oraz zapewnią komfort akustyczny w budynkach. Ma to szczególne znaczenie w budynkach mieszkalnych, dla których, zgodnie z wprowadzonymi aktualizacjami przepisów, należy wykonać analizę akustyczną”, dodaje Katarzyna Kita.
Zaostrzenie przepisów dotyczących akustyki budynków mieszkalnych to ukłon w stronę osób planujących zakup nieruchomości i swoisty bat na nieuczciwych deweloperów, którzy niejednokrotnie oszczędzali na rozwiązaniach poprawiających akustykę budynków. Wprowadzone zmiany z pewnością przyczynią się do zwiększenia komfortu akustycznego mieszkańców, który można uzyskać m.in. dzięki zastosowaniu nowoczesnych płyt gipsowo-kartonowych i systemów suchej zabudowy, które skutecznie izolują od hałasów.