Rok 2022 będzie kojarzyć się z drastycznymi wzrostami cen energii i ogrzewania. W obliczu nieuniknionych podwyżek spowodowanych sytuacją polityczno-gospodarczą na świecie wzrasta znaczenie efektywności energetycznej. Również stosowane rozwiązania i materiały budowlane zmieniają się na energooszczędne. Jednym z nich jest technologia szkieletowa drewniana.
Energia – luksus, który należy oszczędzać
Efektywność energetyczna jeszcze kilkanaście lat temu była postrzegana jako dodatkowy walor, nowinka technologiczna, która stanowi odpowiedź na zyskujący na znaczeniu trend – ekologię. Obecnie to jeden z najważniejszych celów nowoczesnego budownictwa, do osiągnięcia którego niezbędne jest korzystanie z określonych surowców oraz technologii.
Polska energetyka oraz ciepłownictwo w znacznej mierze oparte są na spalaniu węgla kamiennego i brunatnego – w lipcu 2022 roku pozyskano z nich aż 75,25% całej wyprodukowanej energii elektrycznej. Węgiel kamienny używany jest również do ogrzewania, zarówno w ciepłowniach dostarczających ciepło do mieszkańców budynków wielorodzinnych, jak i w systemach grzewczych indywidualnych odbiorców. Na przestrzeni ostatniego roku węgiel opałowy znacząco podrożał – nawet o 300%.
Wzrosły także ceny kolejnego popularnego paliwa do ogrzewania mieszkań – gazu ziemnego, którego ceny w 2022 roku podniosły się o 41%. Główną przyczyną jest ograniczenie, a w niektórych wypadkach nawet całkowite wstrzymanie dostaw gazu z Rosji, która jest jego głównym dostawcą na rynek europejski. Konieczność poszukiwania nowych źródeł, a także stopniowo zmniejszające się zasoby doprowadziły do lawinowego wzrostu cen.
Zarówno wysokie ceny energii, jak i mała dostępność uczyniły z niej towar luksusowy. Myśląc o energii w taki sposób łatwo dostrzec potrzebę zmian, zwłaszcza w budownictwie mieszkaniowym. Według raportu „Efektywne instrumenty wspierania efektywności energetycznej budynków” sporządzonego przez Stowarzyszenie Fala Renowacji aż 70% budynków publicznych i mieszkalnych w Polsce jest nieefektywnych energetycznie. Najwyższy czas poprawić te statystyki.
Znaczenie efektywności energetycznej
W obliczu rosnących cen energii elektrycznej oraz ogrzewania wzrasta znaczenie efektywności energetycznej budynków– mówi Marta Nazarczuk, Kierownik Działu Badań i Rozwoju w Unihouse. – Wszyscy inwestorzy i wykonawcy budowlani są zobowiązani do zapewnienia jej na odpowiednio wysokim poziomie. Każdy nowo powstały budynek musi spełniać normy zawarte w najnowszej wersji Warunków Technicznych. Dostosowanie się do zaostrzających się z roku na rok przepisów wymaga zmian stosowanych technologii i odpowiednich materiałów budowlanych.
Ograniczanie strat energii oraz ciepła to nie tylko zmniejszenie ich zużycia, ale również realne oszczędności, co w przypadku wysokich cen może mieć ogromne znaczenie. Dane wskazują, że efektywność energetyczna w Polsce od wielu lat rośnie – w latach 2011-2020 wzrastała średnio o 1,5%. Zmniejszały się także energochłonność pierwotna i finalna PKB.
Polskie prawo budowlane zmienia się w tym temacie, by dostosować się do przepisów Unii Europejskiej. 15 września br. sejm uchwalił nowelę ustawy dot. poprawy efektywności energetycznej budynków, która nakłada obowiązek sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej każdego budynku indywidualnego czy wielorodzinnego.
Nowe przepisy mają służyć oszczędności energii i zmniejszeniu kosztów eksploatacji budynków. To bardzo ważne, nie tylko w kwestii oszczędności, ale i zrównoważonego budownictwa. Tegoroczna zwyżka cen energii przyspiesza zmiany w kontekście efektywności energetycznej. To kolejny krok do obniżania emisji CO2 w budownictwie. Niebawem obowiązkowe będą analizy LCA polegające na ocenie efektów, jakie dany budynek wywiera na środowisko w całym cyklu życia. Dwutlenek węgla jako ekwiwalent jest doskonałym narzędziem do ich oceny, ponieważ przekłada każde z naszych działań na jeden parametr, który umożliwia jednoznaczne porównanie. Dostrzegamy ile zasobów zużywa produkcja stali i cementu, drewno produkuje się „samo”, zazwyczaj wystarczy nie przeszkadzać. W przyszłości budownictwo pójdzie o krok dalej – zaczniemy wymagać zasobooszędności, ograniczania emisji oraz możliwości pełnego recyklingu budynków po zakończonym czasie ich życia. Budownictwo to dynamiczna dziedzina, w której wciąż poszukuje się lepszych, tańszych, bezpieczniejszych rozwiązań. Z kolei budownictwo drewniane z powodzeniem za tymi zmianami nadąża – mówi Kamil Kowalczyk, Dyrektor Sprzedaży Unihouse.
Efektywność energetyczna zwiększa się, między innymi dzięki zmianie stosowanych technologii budowlanych. Choć znakomita większość budowli w Polsce powstaje w technologii tradycyjnej, z roku na rok buduje się coraz więcej budynków z użyciem innych sposobów. Przykładem może być rosnące zainteresowanie budownictwem drewnianym, zwłaszcza modułowym, które może stanowić odpowiedź na obecne problemy z cenami ogrzewania.
Ciepły i oszczędny jak drewno
Budynki powstałe z użyciem technologii szkieletowej drewnianej, w której w Polsce buduje firma Unihouse S.A., na stałe wpisały się w krajobraz Niemiec czy Skandynawii. Inwestorzy cenią je za niższe koszty powstania i utrzymania, zaś użytkownicy za wysoką jakość i komfort mieszkania. Co na to wpływa?
Głównym materiałem stosowanym do budowy w tej technologii jest drewno wysokiej jakości. Jego zastosowanie przekłada się nie tylko na zmniejszenie kosztów, ale również przyczynia się do redukcji emisji dwutlenku węgla. Drewno, w przeciwieństwie do betonu, jest odnawialne, a pozyskiwanie go z lasów gospodarowanych w sposób zrównoważony dodatkowo zmniejsza jego ślad środowiskowy.
Technologia szkieletowa drewniana pozwala na znaczącą redukcję zużycia energii – mówi Marta Nazarczuk. – Moduły, które są podstawą budynku, powstają w fabryce, co pozwala na dokładną optymalizację korzystania z zasobów. Opomiarowanie całego procesu produkcyjnego umożliwia szybkie wykrycie miejsc, w których występują straty, co pozwala wyeliminować je szybciej niż w wypadku tradycyjnego sposobu budowy. Można też na wczesnym etapie kontrolować szczelność powietrzną i cechy jakościowe wpływające na izolacyjność cieplną poszczególnych elementów. To z kolei przekłada się na oszczędności.
Choć drewno ma opinię materiału gorszej jakości niż beton, zarówno dane, jak i stosowane technologie przeczą tej tezie. Współcześnie stosowane materiały drewniane, takie jak drewno LVL czy KVH bez problemu spełniają założenia Warunków Technicznych, a w połączeniu z innymi materiałami i odpowiednim projektem umożliwiają budowę budynków energooszczędnych.
Zastosowanie kilku warstw wełny mineralnej w drewnianym szkielecie modułu oraz wzmocnienie całości wysokiej jakości płytami g-k pozwala znacząco ograniczyć ucieczkę ciepła z wnętrza. Dodatkowo w budynkach modułowych można stosować niskoemisyjne i odnawialne źródła ciepła, takie jak dachowe panele fotowoltaiczne czy pompy ciepła. Zastosowanie tego typu rozwiązań pozwala na utrzymanie stabilnej i komfortowej temperatury przez cały rok – w zimie ciepło zapewniają odnawialne źródła, z kolei w lecie wentylacja mechaniczna schładza wnętrza. To z kolei przekłada się na mniejsze rachunki za ogrzewanie i zużycie energii.
Budynki szkieletowe drewniane mają jeszcze jedną przewagę nad tradycyjnymi – powstają nawet do trzech razy szybciej. Cały proces budowy odbywa się w fabryce, a w lokalizacji docelowej obiektu następuje tylko ostateczny montaż i prace wykończeniowe, dlatego możliwe jest zrealizowanie inwestycji mieszkaniowej już w sześć miesięcy! Zastosowanie technologii szkieletowej drewnianej w budownictwie mieszkaniowym na szeroką skalę nie tylko przyczyniłoby się do redukcji kosztów związanych z ogrzewaniem, ale również pozwoliłoby rozwiązać problemy na polskim rynku mieszkaniowym.