Jak wynika z badania Eurobarometer FL525 przeprowadzonego na zlecenie Komisji Europejskiej, 15 proc. Polaków może pochwalić się wysokim poziomem wiedzy ogólnej o finansach. Teorię znamy lepiej, co pokazują choćby tegoroczne egzaminy maturalne z matematyki, które zaliczyło niemal 90 proc. uczniów. Jednak wysoki poziom zdawalności i teoretyczne umiejętności nie zawsze przekładają się na zrozumienie zagadnień finansowych i praktyczne kwalifikacje, niezbędne w codziennym życiu. Jak znaleźć złoty środek i zniwelować tę lukę kompetencyjną?
Egzamin praktyczny z finansów
Komisja Europejska, jeden z kluczowych organów Unii Europejskiej, postanowiła sprawdzić poziom wiedzy finansowej wśród mieszkańców Wspólnoty. Dzięki badaniu Flash Eurobarometer FL525 przeprowadzonemu w 27 krajach UE na grupie ponad 26 tysięcy osób, dowiedzieliśmy się, że 15 proc. ankietowanych Polaków ma wysoki poziom ogólnej wiedzy finansowej. Taki wynik plasuje nas w ostatniej piątce zestawienia, w którym najlepiej wypadli respondenci z Niderlandów i Danii, osiągając prawie dwukrotnie wyższy rezultat niż Polacy (odpowiednio 28 i 27 proc.). Z kolei unijna średnia wynosząca 18 proc. wskazuje, że tylko 1 na 5 Europejczyków może pochwalić się rzetelną wiedzą w tym zakresie.
Aleksandra Małozięć, Prezeska Fundacji Śnieżka, realizującej program edukacyjny Przeogarniacze. Przedsiębiorczość inaczej wskazuje, że dzięki współpracy biznesu z sektorem edukacji już wśród uczniów szkół podstawowych, od najmłodszych klas, możemy kształtować praktyczne umiejętności z zakresu przedsiębiorczości i finansów.
– Umiejętność zarządzania finansami osobistymi to jeden z obszarów kompetencyjnych, których nauczanie wśród dzieci dopiero zaczyna zyskiwać na popularności. Solidne podstawy oferowane w ramach edukacji szkolnej to fundament, który wymaga praktycznego uzupełniania. Wiedza teoretyczna nie zawsze przekłada się na realne umiejętności, dlatego nasza fundacja, we współpracy ze szkołami i placówkami edukacyjnymi, wspiera praktyczną edukację uczniów – tłumaczy Aleksandra Małozięć, Prezeska Fundacji Śnieżka, prowadzącej program edukacyjny dla dzieci i młodzieży Przeogarniacze. Przedsiębiorczość inaczej związany z dziedziną ekonomii, przedsiębiorczością oraz aktywnością prospołeczną. – Zależy nam, by już wśród najmłodszych budować umiejętności pomocne w dorosłym życiu, kształcić kompetencje przyszłości, które prowadzą do zmniejszenia luk kompetencyjnych młodych ludzi – dodaje ekspertka.
Niebezpieczna luka
W opracowaniu KE uwzględniono również statystyki pokazujące, jaki procent ankietowanych z danego kraju ma niski poziom wiedzy finansowej. W Polsce wynik ten wyniósł 20 proc., a podobny lub słabszy rezultat osiągnęło pięć innych państw. Najlepiej w tej klasyfikacji wypadły Węgry i Słowenia, gdzie odsetek osób z niską wiedzą finansową wyniósł najmniej i było to 12 proc. Średnia dla całej Unii Europejskiej w tej kategorii to ponownie 18 proc.
– Tę lukę kompetencyjną mogą chcieć wykorzystać osoby i podmioty, które widzą w niej szansę na szybki, często nielegalny zarobek lub wzrost popularności – ostrzega Sławomir Wilkos, Członek Zarządu Fundacji Śnieżka i dodaje: – Coraz częściej w debacie publicznej podkreśla się zagrożenia związane z pozyskiwaniem wiedzy w mediach społecznościowych. W wirtualnej przestrzeni roi się od porad z zakresu inwestycji, psychologii, medycyny czy mentoringu, które nie są oparte na rzetelnej wiedzy. Dzielenie się wskazówkami i poradami przez niekompetentne osoby stwarza ryzyko szerzenia dezinformacji, co może prowadzić do poważnych konsekwencji dla odbiorców, tak zdrowotnych, społecznych, jak i finansowych.
Słowa eksperta znajdują potwierdzenie w niedawnym raporcie #FinTok, opracowanym przez platformę społecznościową TikTok. Wynika z niego, że w ciągu ostatniego roku liczba treści finansowych w serwisie wzrosła niemal czterokrotnie (373 proc.). Ponadto 70 proc. użytkowników platformy uznaje tematy związane z finansami za ważne, a aż 80 proc. z nich kieruje się w życiu wskazówkami pochodzącymi z serwisu.
– Jedną z kluczowych ról zrównoważonego biznesu jest odpowiedzialność. Nie tylko w stosunku do klientów, pracowników i środowiska, ale również społeczności lokalnej. Zaangażowanie firm w edukację i budowanie kompetencji młodzieży, m.in. w zakresie finansów i nowych technologii, pozwoli im skuteczniej rozwijać swoje zainteresowania, korzystać z nowoczesnych narzędzi IT oraz lepiej odnaleźć się w przyszłości na rynku pracy – uważa Aleksandra Małozięć.
Program edukacyjny Przeogarniacze. Przedsiębiorczość inaczej Fundacji Śnieżka został zainaugurowany w 2016 r. na Podkarpaciu (początkowo pod nazwą Mały Świat Dużego Pieniądza). Skierowany jest do uczniów klas czwartych szkół podstawowych. Obejmuje zróżnicowaną tematykę zajęć i warsztatów, podczas których dzieci poszerzają swoją wiedzę o zagadnienia m.in. z zakresu ekonomii i przedsiębiorczości, cyberbezpieczeństwa, ekologii i marketingu. Program promuje również rozwój kreatywności, działania zespołowe oraz zapoznaje dzieci ze sztuką wystąpień publicznych. To umiejętności, które w dzisiejszym świecie, w obliczu dynamicznego postępu technologicznego i globalizacji, stają się coraz bardziej kluczowe. Dotychczas Fundacja Śnieżka zrealizowała ze swoimi podopiecznymi niemal 1300 godzin zajęć, w których uczestniczyło 2087 uczniów ze 113 grup szkolnych.
Eksperci Fundacji:
Aleksandra Małozięć – Prezeska Fundacji Śnieżka oraz Dyrektorka ds. ESG i Komunikacji Korporacyjnej w Grupie Śnieżka. Socjolożka, zawodowo specjalizująca się w komunikacji i zrównoważonym rozwoju. Od kilkunastu lat projektuje i realizuje programy społeczne. Dzieli się wiedzą m.in. w roli wykładowcy akademickiego.
Sławomir Wilkos, Członek Zarządu Fundacji Śnieżka, z wykształcenia prawnik i ekonomista, radca prawny, pełni funkcję Compliance Officera w Grupie Śnieżka, gdzie nadzoruje m.in. przestrzegania prawa, dobrych praktyk i przyjętych standardów.
O Fundacji: www.fundacjasniezka.org