Jednym z parametrów, które zawsze sprawdzamy przed zakupem rury stalowej, są jej wymiary. Istnieją różne szeregi wymiarowe i jednostki miary rur stalowych, w których warto się orientować. W artykule przedstawiamy najważniejsze informacje na ten temat.
Grubość ścianek i średnica rur stalowych
Podstawowe wymiary rur stalowych to średnica zewnętrzna i grubość ścianek. To parametry znormalizowane z uwagi na technologię produkcji i przeznaczenie. Mając wiedzę, ile wynoszą, w łatwy sposób możemy wyliczyć średnicę wewnętrzną rury. Przyjęte jest, że rury o średnicy nieprzekraczającej 580 mm mogą występować w wersji ze szwem lub bez szwu, z kolei w przypadku rur o większej średnicy miejsce łączenia krawędzi blachy musi zostać zespawane – wzdłużnie lub spiralnie.
Wymiary rur nie są przypadkowe. Przyporządkowuje się je do szeregów wymiarowych w oparciu o ustalony system. Z historycznego punktu widzenia, jako pierwsze usystematyzowano wymiary rur przewodowych, a następnie pozostałych rodzajów rur, gdyż ich produkcja odbywała się na tych samych urządzeniach.
W Polsce zakres średnic dla rur stalowych przeznaczonych do gwintowania opracowany został w oparciu o gwint Whitwortha. Ściany rur mają grubość umożliwiającą nacięcie gwintu, jednak z uwagi na siły wymagane do nacięcia i połączenia rur przez gwintowanie, nie praktykuje się łączenia w ten sposób rur o średnicach większych niż 4 cale.
Jednostki miary rur stalowych
Zwykle wymiary rur stalowych podawane są w milimetrach, ale w USA i wielu innych krajach możemy natknąć się na jednostkę miary, jaką są cale. W takim przypadku wyróżnia się dwie grupy rur – Tube i Pipe. Pierwszy typ to rury stalowe przeznaczone do zastosowań mechanicznych i do urządzeń energetycznych. Ich wymiar oznacza rzeczywistą wielkość średnicy zewnętrznej. Z kolei rury typu Pipe to rury przeznaczone do tworzenia różnego rodzaju rurociągów. Ich wielkość to nominalny wymiar rury. Jeśli wielkość takiej rury nie przekracza 12 cali to podaje się przybliżoną wartość jej średnicy wewnętrznej (tzw. prześwit).
Wymiary dla rur typu Pipe, przeliczone na milimetry, którymi standardowo posługujemy się w systemie SI, tworzą pierwszy uprzywilejowany szereg średnic zewnętrznych rur stalowych (np. DIN 2448 albo pierwsza seria w EN 10220). Uprzedzając wątpliwości – wymiary z 2. i 3. serii również są używane, ale w normach dla rur typu Tube. Stosowane są w Europie, po uzupełnieniu o zaokrąglone wymiary w milimetrach.
W calach ujęty został również szereg dotyczący grubości ścianek. Poszczególne wartości podawane są jednak w ułamkach cali. W przypadku rur stalowych typu Pipe, grubości ścianek określone zostały w szeregu „Schedule”. Niektóre jego wymiary przełożono na szereg ciężarowy (STD, XXS). Warto przy tym zwrócić uwagę, że wartość Schedule wynosząca np. 60 nie jest wartością stałą – jest zależna od średnicy zewnętrznej rury. Jeśli chodzi o rury stalowe typu Tube, grubość ich ścianek utworzona została od „miar” typu SWG czy BWG. Przeliczając te wartości na milimetry, otrzymamy dalszą część szeregu grubości ścianek.
Wymiary rur stalowych w praktyce
Rury stalowe mogą mieć naprawdę zróżnicowane wymiary. Modele tworzone dla potrzeb przemysłu mają zwykle średnice o wielkości od dziesiątych części milimetra aż do kilku metrów. Wszystko zależy od potrzeb projektu, do jakiego nabywamy rury.
Z kolei rury wykorzystywane do tworzenia domowych instalacji wodno-kanalizacyjnych mają zwykle niewielkie rozmiary. Do urządzeń takich jak umywalka, WC, bidet, wanna czy prysznic wystarczająca będzie rura o średnicy zewnętrznej 21,3 mm, czyli ½ cala. W przypadku, gdy instalacja przeznaczona jest do odprowadzania wody z kilku urządzeń jednocześnie, warto wybrać nieco większą rurę – 26,9 mm, czyli ¾ cala. Pion główny zaleca się tworzyć z rury o średnicy zewnętrznej 33,7 mm, czyli 1 cal.
Sprawdzając wymiary rur stalowych warto zwrócić też uwagę na parametr jakim jest tolerancja wymiarowa. Od niej zależy to, w jakim stopniu wymiary rury będą ulegały zmianie pod wpływem obniżenia lub podwyższenia temperatury.
Oferta hurtowni stali Eco-Tech obfituje w rury stalowe o bardzo zróżnicowanych wymiarach. Wśród nich z łatwością można odnaleźć pasujący model. Zapraszamy do kontaktu – nasi pracownicy chętnie pomogą w dobraniu właściwych wyrobów.
Źródło: ecotechgroup.p